پیشگیری از پوسیدگی دندان

پوسیدگی دندان از مشکلات شایع در کودکان میباشد . 19 در صد کودکان 2 تا 5 سال و 52 درصد کودکان 5 تا 9 سال پوسیدگیدندان را  تجربه میکنند که در افراد با ناتوانی پوسیدگی بسیار شایع میباشد به طوریکه برخی مطالعات نشان دادهان که در افراد با ناتوانی ذهنی پوسیدگی 7 برابر بیشتر است. با  توجه  به حفظ  اهمیت  دندان  شیری  به منظور صحبت کردن  واضح ،  حفظ  فضای  بین  دندان ها و خوردن و......... ، شرایطی باید فراهم  شود  تا  شیوع  میزان  پوسیدگی  در کودکان کاهش یابد  بجز مراقبت از طریق    مسواک زدن و نخ دندان موارد ذیل در پیشگیری از پوسیدگی  بسیار موثر میباشد و شما والدین گرامی  و مراقبین عزیز  بهتر است آنها را  دانسته و  به آن عمل کنید

رعایت تغذیه سالم :

تغذیه کنترل شده و سالم با حفظ تمام مواد  مغدی مورد نیاز کودک و عدم زیاده روی در مصرف کربو هیدرات و نشاسته مثل سیب زمینی ، برشتوک و شکر  پوسیدگی دندان ها را کاهش میدهد . ترکیبات  کربو هیدرات و شکر  با کمک  بزاق دهان  و باکتریهای موجود در دهان  به اسید تبدیل شده  که عامل  اصلی  پوسیدگی  دندان  میباشد. 

فلوراید تراپی  :

فلورایدیکعاملشناختهشدهدرمقابلهباپوسیدگیدنداناست. پوسیدگیدندانهنگامیرخمی‌دهد، که اسیدمینایسختمحافظت‌کنندهدندان‌هاراحلمی‌کنندفلورایدبهتقویتمیناکمکمی‌کندوهمچنینمی‌تواندبهترمیمآسیب‌هاییکهقبلارخدادهاست،نیزکمککند. گرچهفلورایددرآب‌آشامیدنیشهرییافتمی‌شودیابهآناضافهمی‌شود،دربرخیمناطقانرابهآباضافهنمی‌کنند اگردرچنینمنطقه‌ایزندگیمی‌کنید،دندانپزشک‌تانممکناستیکمکملفلورایدرابهشکلقطره، ژل ،قرصیاویتامینبرایشماتجویزکند.

فلورایداثراتضدپوسیدگیخودرابه ۳ شکلمختلفاعمالمی‌کند

الف) باعثاستحکامساختماندندانمی‌شود

ب) ضایعاتپوسیدگیاولیهبدونتشکیلحفرهرادوبارهمعدنیومحکممی‌کند

ج) فعالیتضدمیکروبیدارد

یکیدیگرازفوایدفلورایداثرآنبررویریشهدندانبزرگسالاناست. بسیاریازمردمدرسنینبالادچارتحلیللثهمی‌شوندوسطحریشهدندانآنهادردهاننمایانشدهودرمعرضخطرپوسیدگیقرارمی‌گیرند مطالعاتنشاندادهاستمصرفموضعیفلورایدسطحعریانریشهرادرمقابلپوسیدگیمحافظتمی‌نماید.

:راههایاستفادهازفلوراید

بهدوطریقسیستمیکوموضعیصورتمیپذیرد. در روش سیستمیک از طریق اضافه کردن فلوراید مورد نیاز به آب ؛ شیر یا نوشیدنی ها  ، فلوراید مورد نیاز بدن تامین میشود. با اضافه کردن فلوراید به آب پوسیدگی دندان تا 50 درصد کاهش میدهد.

در روش موضعی  استفاده از  خمیر دندان حاوی فلوراید  موثر میباشد به طوریکه برای کودکان بالای 3 سال خمیر دندان به اندازه نخود قابل استفاده است.  استفاده از ژل حاوی فلوراید. ژل ۲% در سنین ۳ -۷   و -۱۱-۱۳ سالگی  می تواند ۳۰تا ۴۰% کاهش پوسیدگی ایجاد کند. ژل ۸% را سالی یک یا دو بار که می تواند ۴۰ تا ۷۰% کاهش پوسیدگی ایجاد نماید
دهان شویه سدیم فلوراید ۲% یکبار در هفته میزان کاهش پوسیدگی ۲۰ تا ۵۰ % بخصوص در مدارس ابتدایی کاهش میدهد. استفاده از وارنیش فلوراید روش بسیار موثر دیگری است که پوسیدگی را 50 تا 60 درصد کاهش میدهد.

استفاده از ژل و وارنیش

فیشور سیلنت:

فیشورسیلانت یک عمل پیشگیرانه محسوب می گردد و از این جهت بیشتر در دوران کودکی و نوجوانی مورد استفاده قرار میگیرد.  و یک راه پیشگیری از ایجاد پوسیدگی روی سطح جونده دندان‌ ها،است. فیشورسیلانت یعنی: پوشاندن شیارهای دندان با مواد سیلانت‌ها موادی هستند که به‌ صورتیکه لایه نازک درون شیارهای سطح جونده دندان‌های آسیای دائمی قرار می‌گیرند و به کمک آنها این شیارها صاف می‌شوند. با صاف شدن شیارهای دندان،از گیر کردن مواد غذایی بین این دندان‌ها کاسته شده و احتمال پوسیدگی آنها کاهش می‌یابد.سیلانت‌ها شیارها و منافذ سطوح دندانها را پوشانده و ریسک و استعداد ایجاد پوسیدگی را کاهشمی‌دهند. بافیشورسیلانت،سدیرامیانباکتری‌ها (عاملاصلیپوسیدگی) ومینایدندانایجادمی‌ شود. اینسدباعثمی‌شودباکتری‌هاوعواملمخربآننتواننددندانراازبینببرند. فیشورسیلانتجهتدندانهایتازهرویشیافتهودندانهاییکهدارایشیارهایعمیقمستعدپوسیدگیبودهوهیچگونهعلائماولیهپوسیدگیدرآنهاوجودندارد،مناسباست؛. بنابراین،دندانهایآسیایبزرگاولدائمیکهدرسن 6 سالگیدردهانرویشمی‌یابندودندانهایآسیایبزرگدومدائمی،کهدر 12 سالگیدردهانظاهرمی‌گردندبایدسیلانتزدهشوند. علاوهبراینهادندانهاییکهدارایشیارهاوحفراتعمیقوزیادبودهلازماستکهسیلانتزدهشوند.دندان 6 بایدتاپایانعمردردهانباقیبمانداما اگر زودترپوسیدهشدهوازبینبرودمشکلاتمتعددیراایجادمینماید. ایندندانالگویرویشسایردندانهایدائمیاستواگرجایصحیحخودرادرزمانمناسبرویشپیداکند،تقریباًمیتوانانتظارداشتکهسایردندانهایدائمیهمصحیحومرتبرویشیابند . ایندندان‌هایکیازمهم‌ترینکاندیداهابرایفیشورسیلانتهستندوبهمحضرویشکاملآنهابایدعملفیشورسیلانتبرایآنهاانجامشود. بهدنبالرویشسایردندان‌هایآسیایدائمی،آنهانیزبایدفیشورسیلانتشوند. فیشورسیلانتهمجهتدنداندائمیوهمشیریاستفادهمیشودوباعثپیشگیریازپوسیدگیدرهردوسیستمدندانیمیشود. انجامعملیاتفیشورسیلانتبسیارآسان،کوتاهمدتوبدوندرداستونیازبهتزریقهمنداردودریکنوبتمیتوانبرایچنددندانفیشورسیلانتانجامشود.